„Chciałbym jeszcze raz być na Libanie” – pisał Juliusz Słowacki w liście do matki wysłanym w 1837 roku z Florencji. W listopadzie 2022 roku poeta symbolicznie powróci do Ghazir, gdzie w klasztorze św. Antoniego otworzy się druga edycja wystawy „Słowacki in Lebanon”.
„W tym klasztorze Juliusz Słowacki przebywał w roku 1837 i tworzył Anhellego” głosi napis na tablicy wmurowanej w kamienną ścianę klasztoru św. Antoniego (Betcheszban) w Ghazir pod Bejrutem. Słowacki mieszkał tam ponad miesiąc (od 20 lutego do około 1 kwietnia) ucząc się arabskiego i spędzając czas z mnichami. W Betcheszban powstała pierwsza wersja poematu „Anhelli”, a z zasłyszanych od mnichów legend zrodziła się jedna z postaci – anioł Eloe.
Na rysunkach i akwarelach przedstawił klasztor i rozciągające się z niego widoki: na góry Libanu, zatokę i rozgwieżdżone niebo – z ulubioną konstelacją Oriona. Słowacki klasztor opuszczał z żalem: „Nigdy nie zapomnę wrażenia, jakie uczyniło na mnie ostatniego ranka, kiedym się obudził, stukanie do drzwi, które rozbudzało śpiących po celach zakonników. Tak było tego poranku, tak miało być jutro, tak zawsze dla nich – a ja wyjeżdżałem do Bejrutu, gdzie miałem wsiąść na okręt i ruszać do Europy, gdzie nikt na mnie nie czeka” – pisał w liście do matki.
W klasztorze w Ghazir, w celi, w której mieszkał poeta, trwają właśnie prace montażowe drugiej odsłony wystawy „Słowacki in Lebanon” przygotowanej przez Muzeum Literatury. Ekspozycja prezentuje historię podróży poety do Libanu oraz jego pobytu w Betcheszban. Uroczysty wernisaż wystawy odbędzie się 7 listopada w Ghazir.
—
Wystawa powstała przy udziale i pod patronatem Ambasady RP w Beirucie.
Wystawa zrealizowana w ramach obchodów Roku Romantyzmu Polskiego (2022) jest częścią projektu „Juliusz Słowacki w Libanie” dofinansowanego z środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Autorka scenariusza: Agnieszka Papieska
Kuratorzy: Agnieszka Papieska, Jan Owczarek
Konsultacja naukowa: dr hab. Olaf Krysowski
Koordynacja projektu: dr Anna Lebensztejn
Współpraca: Izabela Zychowicz
Przekład na angielski: Alicja Rosé (wiersze Juliusza Słowackiego), Agnieszka Walulik
Projekt graficzny : Kuba Maria Mazurkiewicz
Podziękowania za pomoc w realizacji wystawy zechcą przyjąć: dr hab. Henryk Głębocki, prof. dr hab. Maria Kalinowska, Edyta Kędrek-Motyka