7 grudnia (sobota) o 14:00 zapraszamy na panel dyskusyjny z udziałem twórców i znawców polskiego hipertekstu.
Z hipertekstem mamy do czynienia na co dzień, bo taką strukturę mają Internet i wiele gier komputerowych. Ale nie wszyscy wiedzą, że w podobny sposób można tworzyć poezję, budować wielowątkowe opowieści literackie, a nawet całe wirtualne, tekstowe światy.
W ramach wydarzenia „Michael Joyce. Pionier hipertekstu i jego polscy kontynuatorzy” zaprezentujemy twórczość pionierów polskiego hipertekstu.
Robert Szczerbowski zaprezentuje [Æ] – utwór bez tytułu, medytację, której podmiotem i przedmiotem jest sam tekst, powołany do istnienia przez obdarzony inteligencją język próbujący przeniknąć tajemnicę swojej natury (czyżby pradziadek Chata GPT?).
Radosław Nowakowski wprowadzi nas w Liberlandię – państwo o ustroju hipertekstowym, w ciągłej (roz)budowie, tworzone w piśmie i (roz)mowie, słowie i obrazie, w którym pobyt nie kosztuje prawie nic, ledwie tyle, co czas poświęcony na czytanie. A na koniec przeżyjemy Koniec świata według Emeryka – dowcipnego świętego z Gór Świętokrzyskich.
Zenon Fajfer przeprowadzi nas przez hipertekstowy poetycki labirynt z ruchomymi ścianami, w którym można krążyć po wieki, lecz w towarzystwie autora jedna z możliwych ścieżek lektury zajmie nam niewiele dłużej niż dwudziestokrotne zmrużenie Powiek. W trakcie lektury odsłoni nam się Widok z głębokiej wieży i usłyszymy Pieśń słowronka.
Wprowadzenie do prezentacji oraz dyskusję z autorami i publicznością poprowadzi Katarzyna Bazarnik, badaczka i tłumaczka liberatury oraz literatury eksperymentalnej.
Panel „Michael Joyce. Pionier hipertekstu i jego polscy kontynuatorzy” jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie Alexandry Grant, artystki zainspirowanej poezją Wisławy Szymborskiej i hipertekstowymi powieściami Michaela Joyce’a, nazwanego przez New York Timesa Homerem hipertekstu.
O uczestnikach
Katarzyna Bazarnik – badaczka twórczości Jamesa Joyce’a, tłumaczka i współautorka książek liberackich, profesor w Instytucie Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkini Ośrodka Badań nad Awangardą UJ, współzałożycielka, z Zenonem Fajferem, Czytelni Liberatury w Artetece krakowskiej WBP. Interesuje się multimodalnością i materialnością literatury, poetykami awangardy i przekładem literackim. Autorka monografii Joyce and Liberature (2011) i Liberature. A Book-bound Genre (2016), redaktorka i współredaktorka tomów esejów: Wokół Jamesa Joyce’a (1998), Od Joyce’a do liberatury (2002), James Joyce and After. Writer and Time (2010), Incarnations of Textual Materiality (2014), Refresh the Book. On the Hybrid Nature of the Book in the Age of Electronic Publishing (2021) oraz monograficznych numerów „Literatury na Świecie” poświęconych twórczości Joyce’a (2004) i brytyjskiego powieściopisarza B.S. Johnsona (2008).
Zenon Fajfer – poeta, dramaturg, wraz z Katarzyną Bazarnik twórca i teoretyk liberatury, gatunku literackiego przemawiającego nie tylko poprzez tekst, ale również formę książki, przyjmującej często niekonwencjonalny kształt. Wypracował nową, kinetyczną formę poetycką nazwaną wierszem emanacyjnym, którą cechuje dodatkowy, niewidzialny wymiar tekstu. Jego utwory: Ars poetica (2004) i poetycki hipertekst Powieki (2013) znalazły się w dwóch antologiach światowej literatury elektronicznej, opublikowanych przez Electronic Literature Organization.
Robert Szczerbowski – swoją działalność artystyczną rozpoczął jako pisarz. Stopniowo odchodził jednak od sfery języka, coraz częściej włączając elementy wizualne do swoich prac. W swojej twórczości analizuje społeczne i filozoficzne aspekty nadejścia ery cyfrowej, szczególną uwagę poświęcając konsekwencjom pojawienia się wirtualnej rzeczywistości i sztucznej inteligencji. Artysta buduje własny wymiar fikcji niezależnie od medium, jakim się posługuje. Jego książki, obrazy, obiekty i filmy poddają dekonstrukcji wyuczone sposoby percepcji. Rozbijają złudzenia, często wywołując uczucie absurdu. Posługuje się językiem „wysokiej technologii” i analizuje jej wpływ na wewnętrzną przestrzeń człowieka, jego potrzeby duchowe i wyobraźnię. W swoich obiektach i instalacjach używa m.in. hermetycznych języków programowania komputerowego, a w obrazach odwołuje się do geometrii fraktalnej i wirtualnej rzeczywistości. Wiele jego prac ma charakter symulakrów. Tworzy filmy dezawuujące mechanizmy hipnotycznej rzeczywistości kina mainstreamowego. Inicjuje prowokacyjne „Wywiady ze sztuczną inteligencją”.
Radosław Nowakowski – pisarz, podróżnik, tłumacz, perkusista, muzyk zespołu Osjan. Zajmuje się także książką artystyczną. Studiował architekturę na Politechnice Krakowskiej. Autor kilkunastu własnoręcznie wykonanych dzieł (m.in. Traktat Kartkograficzny, Ogon Słonia, Hasa Rapasa oraz cykle: Nieopisanie świata i Tajna Kronika Sabiny) oraz 10 metrowej Ulicy Sienkiewicza w Kielcach. Większość jego książek pisana jest w trzech językach: po polsku, angielsku i w esperanto. Jego książki były prezentowane na wystawach w kilkunastu krajach, znajdują się także w zbiorach wielu renomowanych bibliotek świata. Jest autorem powieści hipertekstowej Koniec świata według Emeryka (Korporacja Ha!art, Kraków 2005).
