Przejdź do treści

Po co nam kolejny Kafka? Rozmowa z Łukaszem Musiałem o nowym przekładzie „Dzienników” Franza Kafki

Fotografia kolorowa: mężczyzna - Łukasz Musiał - w średnim wieku, z przystrzyżoną brodą i włosami blond średniej długości patrzy na wprost

24 listopada (czwartek) o godz. 18:30 zapraszamy na spotkanie z Łukaszem Musiałem, autorem nowego przekładu „Dzienników” Franza Kafki, wydanych staraniem łódzkiej Officyny. Rozmowę poprowadzi Maciej Libich.

Muzeum Literatury, Rynek Starego Miasta 20

Po co nam kolejny Kafka? Choćby po to, by przekonać się, że wbrew pozorom wcale go dobrze nie znaliśmy. Przygotowując Dzienniki do druku po raz pierwszy, wydawcy pośmiertnej spuścizny pisarza znacząco zmodyfikowali wszystko, co ich zdaniem „psuło” tekst. Co zaś wydawało się błahe, banalne, nieistotne – po prostu usuwali. Kompletne niemieckie wydanie Dzienników, w wersji zgodnej z rękopisami, ukazało się dopiero w 1990 roku. Niniejszy przekład jest pierwszym, który konsekwentnie podąża za tamtą edycją. Uzupełniają go przypisy i komentarze.

W październiku 1921 roku Kafka notował: „Ten, kto za życia nie potrafi się z życiem uporać, potrzebuje ręki, by trochę odganiać rozpacz z powodu własnego losu, (…) lecz drugą ręką może zapisywać, co widzi pod gruzami, albowiem widzi inaczej i więcej od innych”. Być może właśnie taka jest główna funkcja Dzienników, gromadzić „zapiski spod gruzów”. Zgoda, życie ulega dla Kafki niepowstrzymanej erozji. Kończy się porażką, a porażka zawsze jest bolesna. Lecz porażka praktykowana starannie i troskliwie (w tym zaś, przyznajmy, pisarz osiągnął prawdziwe mistrzostwo) bywa przecież dla literatury ciekawszym zakończeniem. Znacznie ciekawszym.

Literacką wartość Dzienników dostrzeżono późno. Obecnie coraz częściej uznaje się je za ważny element twórczości Kafki; za niezbywalną część jego pośmiertnej rozmowy z czytelnikami, wyjątkowo intymnej. Oto jesteśmy świadkami, jak Kafka przekształca własne życie w literaturę.

Łukasz Musiał – germanista, tłumacz i eseista, pracownik Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor trzech książek eseistycznych: „Kafka – w poszukiwaniu utraconej rzeczywistości” (Nagroda „Literatury na Świecie” w kategorii „Nowy głos”) „Do czego używa się literatury”, „O bólu. Pięć rozważań w poszukiwaniu autora” (nominacja w 2017 roku do Nagrody Literackiej Gdynia). Wybrane przekłady: Ernst Jünger, „Sturm”, Peter Szondi, „Geometria literatury”, Franz Kafka, „Prozy utajone”. Współredakcja książek: „Konstelacja Ingeborg Bachmann”, „W sprawie Agambena. Konteksty krytyki”,„Nienasycenie. Filozofowie o Kafce”,„Języki przemocy”.

Maciej Libich – krytyk literacki, redaktor, prozaik. Redaguje „Wizje” i „Literaturę na Świecie”. Jest laureatem Diamentowego Grantu (2019). Współpracuje z „Polityką” i „Czasem Kultury”, pisał też m.in. dla „Gazety Wyborczej”, „Dwutygodnika”, „Znaku”, „Przekroju”. Wydał debiut prozatorski zatytułowany „Przepływy” (2022). Obecnie pracuje nad biografią Leopolda Buczkowskiego, która ukaże się nakładem wydawnictwa Marginesy.

Facebook
Twitter
YouTube
Instagram