Muzeum Andrzeja Struga zaprasza we wtorek 29 października o godz. 18.30 na wykład Barbary Riss pt. Literaci w Legionach Polskich.
Spotkanie z cyklu Doświadczeni wojną – w 110 rocznicę wybuchu Wielkiej Wojny.
Nie kronika wydarzeń, nie uczony traktat polityczny i nie dyplomata, nie filozof, nie socjolog dadzą odpowiedź na to, co nas podświadomie nurtuje, co nas trawi i nie daje żyć spokojnie. Tylko sztuka i tylko artysta.
Andrzej Strug Pokolenie Marka Świdy
Twórczość spod znaku Legionów Polskich stała się sercem naszej literatury niepodległościowej. Znakomicie odzwierciedla ówczesną rzeczywistość, a zarazem zbiorowe wyobrażenia Polaków, mity i „klisze” dotyczące marzeń o Niepodległej.
Od 1908 roku wchodzi do literatury nowe pokolenie – to przyszli poeci legionowi: Józef Relidzyński, Józef Andrzej Teslar, Józef Mączka, Tadeusz Szantrocha, Feliks Gwiżdż, Bogusław Szul, Rajmund Bergiel, Bolesław Lubicz-Zahorski i inni. Ich „legionowe” wiersze, z dorobioną melodią, trafią do licznych śpiewników, zyskają niezwykłą popularność czego przykładem jest utwór My Pierwsza Brygada. Legionów już nie było, a popularność pieśni rosła i od 1924 roku kandydowała do roli Hymnu II RP.
Młodzi śmiało konkurują ze starszymi twórcami, jak oni zaangażowani w „sprawę polską” bez reszty, również przywdziali mundur. Do najwybitniejszych należą: Edward Słoński, Jerzy Żuławski, Artur Oppman, Wacław Sieroszewski, Andrzej Strug, Juliusz Kaden-Bandrowski, Gustaw Daniłowski, Władysław Orkan, czy niedoceniany Marian Dąbrowski. Ich opowieści, gawędy, reportaże i publicystyka składają się na bezcenny zapis dziejów Legionów.
Jednak warto zastanowić się, czy jedynie sławią oni czyn i budują mit „wiernej służby” Piłsudczyków? Wszak „prawdą pisane” dzieło powinno „odważnie zrywać czcigodne zasłony obłudy i kłamstwa, w które spowite są racje stanu, zasady, świętości wystawiane na pokaz nieszczęsnej ciemnej tłuszczy…” (A. Strug)
Serdecznie zapraszamy do Muzeum na drugie spotkanie ze sztuką Legionów w 110 rocznicę wybuchu Wielkiej Wojny.
Wykład ilustrowany multimedialnie.
aleja Niepodległości 210 m. 10, Warszawa
Wstęp wolny.
Fot. Barbara Riss, kolaż z fragmentem druku okolicznościowego z 1914 w domenie publicznej.