ROMANTYZM POLSKI I EUROPEJSKI
Adam Mickiewicz. 1798–1855
Lekcja prowadzona bezpośrednio na wystawie Adam Mickiewicz 1798–1855, która jest stałą ekspozycją w Muzeum Literatury. W sześciu salach, zawierających blisko ponad czterysta eksponatów – dzieł sztuki i pamiątek, a także cytatów literackich, przestawione zostały losy poety i jego bliskich – rodziny i przyjaciół, na tle ówczesnej, burzliwej historii. Podczas lekcji będzie mowa o domu rodzinnym w Nowogródku, o debiucie romantycznym, o podróżach i tułaczce emigracyjnej Mickiewicza, wreszcie o życiu w Paryżu, gdzie Mickiewicz napisał Pana Tadeusza, swój ostatni wielki poemat, gdzie założył dom i rodzinę i skąd wyjechał w swoją ostatnią podróż do Konstantynopola.
Lekcja dla klas IV–VIII szkoły podstawowej i liceum.
Kuferek Mickiewicza. Krótka gawęda o życiu i twórczości
Lekko podana opowieść biograficzna przetykana odwołaniami do fragmentów utworów Mickiewicza, mieszczących się w tytułowym kuferku symbolizującym życie poety.
Lekcja dla klas IV–VI szkoły podstawowej.
Paryskie lata Adama Mickiewicza
Adam Mickiewicz dotarł do Francji na początku lat trzydziestych XIX wieku. W Paryżu, choć nie było to miasto jego wyboru, poeta przeżył dwadzieścia trzy lata, a więc połowę dorosłego życia. Tu napisał Pana Tadeusza – swoje ostatnie wielkie dzieło.
Tu założył rodzinę, rzucił się w wir pracy uniwersyteckiej, dziennikarskiej i działalność polityczną. Zawarł również nieoczekiwane znajomości zawsze chodząc własnymi, nieoczywistymi drogami.
Lekcja dla klas VII–VIII szkoły podstawowej i liceum.
Scenariusz i realizacja: Maria Śledzianowska
Pan Tadeusz – epopeja narodowa
Zaczniemy od gawędy o historycznych ramach i genezie Pana Tadeusza. Zostaną przedstawione dzieje Rzeczpospolitej Obojga Narodów na przełomie XVIII i XIX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem rozbiorów, powstania listopadowego i Wielkiej Emigracji. Przedstawimy podstawowe zagadnienia: Rzeczpospolitą Obojga Narodów i sprawę polską, rozbiory Polski, oraz postaci: Napoleona, Tadeusza Kościuszkę, generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Na tym tle przedstawimy zarys biografii Adama Mickiewicza i jego źródła inspiracji jego utworów.
Lekcja dla klas VI–VIII szkoły podstawowej i liceum.
Zespół Działu Naukowo-Oświatowego według indywidualnych scenariuszy autorskich
Bajki Adama Mickiewicza
Adam Mickiewicz od najwcześniejszych lat życia lubił słuchać bajek Ignacego Krasickiego, opowiadanych mu przez matkę. W latach szkolnych pisał już krótkie kilkuwierszowe bajeczki i epigramaty. Przyjaciel Adama, Franciszek Malewski wspominał, że podczas spotkań wygnańców w Moskwie, kiedy wszystkich ogarniał smutek i urywała się rozmowa salonowa, Mickiewicz wstawał i mówił: „Dzieci posłuchajcie bajeczki!”
Pierwsza bajka w dorobku poetyckim Mickiewicza pod tytułem Pies i wilk z 1822 roku zachowała się w rękopisie na ostatniej karcie autografu Grażyny i znajduje się w zbiorach Muzeum Literatury. Spośród 14 bajek zaledwie dwie zostały opublikowane za życia autora, pozostałe ukazały się w wydaniu paryskim w 1860 roku na podstawie kopii Aleksandra Chodźki.
Lekcja ze wspólnym czytaniem bajek Mickiewicza: Żaby i ich króle, Pies i wilk, Chłop i żmija, Zając i żaba, Koza, kózka i wilk, Przyjaciele, Lis i kozioł, Król chory i lisy.
Lekcja dla klas IV–VI szkoły podstawowej.
Scenariusz i realizacja: Piotr Prasuła
Romantyczność? To lubię!
Dwieście lat temu Adam Mickiewicz – student Uniwersytetu Wileńskiego – napisał balladę Romantyczność, o której mówił, że zawiera „ziarno” jego przyszłej poezji.
Przyjacielepoety nie znaleźli w niej niczego interesującego. Natomiast biografowie zaczęli się zastanawiać: czy Mickiewicz wierzył w duchy, czy nie wierzył…
Po latach, krytycy literatury dostrzegli w niej manifest polskiego romantyzmu, a datę pierwszego wydania Romantyczności – rok 1822 – uznano za początek tego prądu w literaturze polskiej.
Zapraszamy do wspólnego odkrywania niesamowitego, tajemniczego świata nadprzyrodzonych zjawisk, dziwnych postaci, sensacyjnych wydarzeń rozgrywających się w aurze grozy i niesamowitości – czyli do romantycznej codzienności opisanej w Balladach Adama Mickiewicza.
Lekcja dla klas VII–VIII szkoły podstawowej.
Scenariusz i realizacja: Maria Śledzianowska
Motywy romantyczne
Ruch romantyczny ukształtował się w Europie rozdartej wojnami i nie był ani jednorodny, ani skoordynowany. Sposób myślenia pozostawał pod panowaniem filozofii niemieckiej, która okazała się najważniejszą filozofią romantyzmu. Dużym zainteresowaniem cieszył się człowiek, jego uczuciowość i udział w patriotycznych wydarzeniach historycznych.
Opiewano także poetykę ruin i minionego czasu, metafizyczny walor przyrody, jej tajemniczość, potęgę i żywiołowość, tajemniczą urokliwość legend i podań ludowych.
W sztuce romantycznej nie było jednej, dominującej szkoły – każdy artysta mógł wypracować swój własny styl. Romantyzm jednak otworzył bramy wielu przyszłym ewolucyjnym kierunkom sztuki: symbolizmowi, impresjonizmowi, a także kubizmowi i abstrakcji.
Klasy VII–VIII szkoły podstawowej i liceum.
Klucze do romantyzmu: bohater romantyczny
Buntownik i marzyciel. Indywidualista, który nie może się odnaleźć w otaczającym świecie, jest skazany na samotność i niepowodzenie. Zwykle bardzo emocjonalny i nieszczęśliwie zakochany, jest także żarliwym patriotą, który poświęca swoje życie dla ojczyzny i ludzkości.
Klasy VII–VIII szkoły podstawowej i liceum.
CYKL BIOGRAFIE RZECZY
….habent sua fata libelli….. o biografii wybranych utworów Adama Mickiewicza
Zazwyczaj mówimy o biografii autorów dzieł. Tym razem będzie inaczej. Przechodząc przez wystawę poświęconą biografii Adama Mickiewicza, przyjrzymy się bliżej dziejom jego dzieł i wybranych, pojedynczych utworów – Romantyczność, Grażyna, Sonety krymskie, Konrad Wallenrod, Dziady, Pan Tadeusz i innych. Przekonamy się, czy istnieją książki, które mają swoją legendę, a odrywając się od swego autora, zaczynają żyć własnym życiem.
Koncepcja zajęć: Maria Śledzianowska
Maria Konopnicka. 1842–1910
Lekcja z prezentacją poświęcona życiu i twórczości znakomitej polskiej poetki przełomu XIX i XX wieku, o której Adam Asnyk pisał: „(…) [Marię Konopnicką] uwielbiam jako Polkę – artystkę – poetkę – istotę pełną cudnych natchnień, a tak na wskroś narodową, jak się to raz na długie czasy przytrafia”. Będziemy mówić o jej losach na tle epoki, życiowych wyborach i ich burzliwych konsekwencjach, znaczeniu w naszej historii i literaturze. Opowiemy także o twórczości adresowanej do dzieci. Lekcja uzupełniona prezentacją.
Możliwość organizacji zajęć w środę lub piątek.
Koncepcja zajęć: Katarzyna Jakimiak