Spotkaniem z Andrzejem Stasiukiem rozpoczął się festiwal „Opętani Literaturą”, którego współorganizatorem jest Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli, o. Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Wśród gości tegorocznego festiwalu będą także Aleksandra Lipczak, Jarosław Mikołajewski, Olgierd Łukaszewicz, Paulina Holtz i zespół Raz Dwa Trzy. Tym razem hasłem festiwalu są „Granice” – te dosłowne i te metaforyczne. Festiwal odbywa się w Radomiu i we Wsoli. Potrwa do 17 września. Zakończy go gala, podczas której wręczona zostanie Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza.
W tym roku Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza, przyznawana debiutującym prozaikom, wręczona zostanie po raz siódmy. Jak co roku, ogłoszeniu nazwiska laureatki lub laureata towarzyszy festiwal „Opętani Literaturą”. Tym razem odbywa się on pod hasłem „Granice”.
Goście festiwalu mówią i o granicach metaforycznych, i dosłownych. Jak ta z Białorusią, na której od miesięcy dzieją się ludzkie tragedie, jak te, które gwałcą rosyjscy agresorzy, czy też te, za którymi chronią się ludzie uciekający przed wojną. Mówimy też o literaturze, jej sile lub bezsilności wobec takich wydarzeń. Ale poruszymy także tematykę mniej doraźną: filozoficzne rozumienie granicy czy też granice nudy w szkole, towarzyszącej obowiązkowym lekturom. Nominowani do nagrody opowiedzą o przekraczaniu tak ważnej granicy, jaką jest literacki debiut. Zastanawiać będziemy się nad granicami manipulacji w sporach (nie tylko literackich) – punktem wyjścia do tej dyskusji będzie spektakl o Dantem i Gombrowiczu. Tradycyjnie będzie można posłuchać kolejnego fragmentu powieści „Opętani” – tym razem w wykonaniu Olgierda Łukaszewicza. Wśród gości tegorocznego festiwalu są także Andrzej Stasiuk, Aleksandra Lipczak, Jarosław Mikołajewski, profesorowie Zbigniew Mikołejko i Ewa Graczyk, aktorzy: Paulina Holtz, Dorota Landowska, Mariusz Bonaszewski i zespół Raz Dwa Trzy. Warsztaty literackie poprowadzi Barbara Sadurska, a warsztaty teatralne dla dzieci Przemysław Bosek.
Najważniejszym punktem festiwalu będzie Gala Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza. Podczas gali ogłoszone zostanie nazwisko tegorocznej laureatki lub laureata Nagrody oraz nazwisko osoby, która w ramach rezydencji literackiej pojedzie na miesiąc do Vence na południu Francji – miasta, w którym ostatnie lata życia spędził Witold Gombrowicz.
Program festiwalu „OPĘTANI LITERATURĄ”:
10 września, sobota, godz. 17.00 (Wsola – Muzeum Witolda Gombrowicza)
Wschód, wojna, literatura – z Andrzejem Stasiukiem rozmawia Tomasz Tyczyński
12 września, poniedziałek, godz. 18.00 (Radom – Teatr Powszechny, scena Kotłownia)
Niezmordowani – dramat Jarosława Mikołajewskiego, czytają Dorota Landowska i Mariusz Bonaszewski. „Po diabła nam Dante, mamy własne piekło” – słowo od autora.
13 września, wtorek, godz. 18.00 (Radom – Miejska Biblioteka Publiczna)
Sacrum i profanum granicy – wykład prof. Zbigniewa Mikołejko
14 września, środa, godz. 18.00 (Radom – Miejska Biblioteka Publiczna)
Granice nudy. Literatura w szkole – wykład prof. Ewy Graczyk. Fragmenty z Mickiewicza i Orzeszkowej czyta Paulina Holtz
15 września, czwartek, godz. 18.00 (Radom – Muzeum im. Jacka Malczewskiego, dziedziniec)
„Opętani” czytani – Olgierd Łukaszewicz. Z aktorem rozmawia Jacek Wakar
16 września, piątek (Radom – MCSW ELEKTROWNIA)
godz. 18.00
Pisarz na granicy – z Aleksandrą Lipczak, laureatką VI edycji Nagrody Gombrowicza rozmawia Anna Spólna
godz. 19.15
Rafał Hetman, Robert Nowakowski, Mateusz Pakuła, Barbara Woźniak, Aleksandra Zbroja – z nominowanymi do tegorocznej Nagrody Gombrowicza rozmawia Michał Nogaś
17 września, sobota, godz. 17.00 (Radom – Zespół Szkół Muzycznych)
GALA Nagrody Literackiej im. Gombrowicza: ogłoszenie werdyktu kapituły oraz koncert zespołu RAZ DWA TRZY
Wydarzenia towarzyszące:
warsztaty literackie – prowadzi Barbara Sadurska, warsztaty teatralne dla dzieci – Przemysław Bosek.
Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny.
Na Galę wstęp tylko z wejściówkami – bezpłatne wejściówki będą rozdawane podczas wydarzeń 12 i 14 września.
Szczegóły na
Nagrodę Literacką im. Witolda Gombrowicza ustanowił samorząd Radomia w 2015 roku. Rok później została wręczona po raz pierwszy. Nagroda przyznawana jest za debiut, rozumiany w nieco szerszym kontekście: jako pierwsza lub druga książka danego autora, napisana prozą artystyczną w języku polskim. Do tegorocznej edycji można było zgłaszać książki, które ukazały się w 2021 roku. Ostatecznie nadesłano prawie 100 propozycji.
W skład Kapituły Nagrody wchodzą wybitni znawcy literatury: Jerzy Jarzębski – przewodniczący jury, Ewa Graczyk, Anna Kałuża, Zofia Król, Zbigniew Kruszyński, Józef Olejniczak, Justyna Sobolewska. Sekretarzem kapituły jest Tomasz Tyczyński.
W czerwcu jurorzy wyłonili pięcioro nominowanych.
Nominacje do Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza (2022 r.):
1. Rafał Hetman – „Izbica, Izbica” (wyd. Czarne)
2. Robert Nowakowski – „Ojczyzna jabłek” (Wydawnictwo Literackie)
3. Mateusz Pakuła – „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” (wyd. Nisza)
4. Barbara Woźniak – „Niejedno” (wyd. Drzazgi)
5. Aleksandra Zbroja – „Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu” (wyd. Agora)
Laureat Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza otrzymuje 40 000 złotych oraz lornetkę, będącą symbolem twórczej uważności wobec świata i nawiązującą do ostatnich lat życia pisarza, który, uwięziony przez chorobę, przez lornetkę obserwował ludzi i ich życie w Vence. Nagrody finansowe otrzymują także wszyscy nominowani.
Kapituła wskaże też osobę, która w ramach rezydencji literackiej wyjedzie na miesiąc do Vence na południu Francji, gdzie pisarz spędził ostatnie pięć lat życia.
We wszystkich dotychczasowych edycjach do nagrody zgłoszono ponad sześćset książek. W pierwszej edycji kapituła podzieliła nagrodę pomiędzy dwoje laureatów. Zostali nimi: Weronika Murek oraz Maciej Hen. W kolejnych edycjach nagradzani byli: Anna Cieplak, Marcin Wicha, Olga Hund, Barbara Sadurska oraz Aleksandra Lipczak. Rezydencję w Vence w ubiegłym roku kapituła przyznała Maciejowi Bobuli.
Honorowy Patronat nad Nagrodą sprawuje Rita Gombrowicz. Mecenasami Nagrody są Jarosław Krzyżanowski i Zakłady Automatyki KOMBUD S.A., partnerem strategicznym jest Samorząd Województwa Mazowieckiego, a partnerem głównym Unidevelopment S.A. Organizatorami Nagrody są: Prezydent Radomia i Muzeum Witolda Gombrowicza, zaś partnerami Miejska Biblioteka Publiczna i Fundacja Instytut Gombrowiczowski, Trend Glass, Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia, Teatr Powszechny im. Jana Kochanowskiego w Radomiu oraz Muzeum im. Jacka Malczewskiego. Patroni medialni tegorocznej edycji to Gazeta Wyborcza, Książki. Magazyn do czytania, Radio Nowy Świat oraz Booklips.pl
