ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU
Jury w składzie:
Jadwiga Zakrzewska – Przewodnicząca Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego
oraz
dr Iwona Kalenik
Małgorzata Kacprzak
Dominika Wirkowska
sekretariat konkursu Joanna Pogorzelska
z grona nadesłanych prac wyłoniło następujących laureatów:
Grupa wiekowa 9-12 lat
I nagroda
Katarzyna Tyc, 12 lat, Szkoła Podstawowa nr 400 w Warszawie
Praca jest komiksowym „lustrem” twórczości Stanisława Lema – pełna ciekawych neologizmów i bardzo innowacyjna językowo.
W warstwie narracyjnej praca jest dwupoziomowa. Autorka na zaledwie czterech stronach opowieści komiksowej w spójny i klarowny sposób przedstawiła nie tylko największe zagrożenia współczesnego świata, ale także sposoby zapobiegania im. Trafne diagnozy puentowane są równie celnym „projektem dla ludzkości” – jedynym ratunkiem homo sapiens jest wspólnota zorganizowana wokół takich wartości i zasad jak: tolerancja, demokracja, współpraca w różnorodności, wymiana doświadczeń, empatia, prawa człowieka i konieczność ich przestrzegania oraz szacunek okazywany także zwierzętom. Niebywała jest świadomość młodej Artystki, że jako ludzkość możemy w taki właśnie sposób funkcjonować z mieszkańcami innych planet, jeśli tylko zgodzimy się na wspólny, międzygalaktyczny kontrakt.
Poruszający jest sprzeciw Autorki wobec wszelkich form przemocy oraz widzenie przez nią Ziemi jako życiodajnej planety, rodzącej rośliny, które zapewniają zdrowie i dobrostan wszystkim mieszkańcom galaktyki. Sposób dzielenia się dobrami, uczestniczenie w budowaniu wspólnego świata, dbania o życie i zdrowie na nim, przywodzi na myśli ideały demokracji partycypacyjnej. Autorka zwraca uwagę jak bardzo ważna jest komunikacja z innymi, często bardzo różnymi od nas istotami (stwarza w tym celu specjalne urządzenia), by lepiej się rozumieć i utrzymywać świat w równowadze w każdym jego wymiarze.
Ten pełen harmonii świat przedstawiony nie jest utopią. Powstał w oparciu o jakże bliski Autorce – podobnie jak Stanisławowi Lemowi – naukowy dyskurs oraz wyobraźnię, które stoją u podstaw rozwoju ludzkości od wieków.
Czytając ten komiks nie lękamy się o przyszłość Ziemi i ludzkości, wiedząc, że lada chwila będą się nią opiekować takie dzieci jak Kasia Tyc.
Wyróżnienia w kategorii wiekowej 9-12:
Zofia Trójczak, 12 lat: Mój przyjaciel czas, Szkoła Podstawowa nr 367 w Warszawie
W komiksowej formie Zosia podjęła wręcz filozoficzną refleksję na temat czasu. Autorka prowadzi dojrzały dialog z jedną z najważniejszych kategorii ludzkiej egzystencji, podejmując jednocześnie bardzo istotny dla literatury i sztuki temat. Ta lapidarna praca przywodzi na myśli miękkie zegary z obrazu Salvadore Dalego „Trwałość pamięci” czy słynną magdalenkę Marcela Prousta.
W pracy Zosi pojawia się jednak motyw odzyskiwania czasu, a nie jego tracenia. Sentencja: „Hurra, wykorzystamy stracony czas!” została zilustrowana gwiezdnym portalem do nowej rzeczywiści.
Podobnie jak w twórczości Stanisława Lema czas nie stanowi dla autorki żadnej granicy dla realizowania się ludzkiego potencjału – można wejść weń ponownie, niwelując jego umowną linearność, poszerzając pole życia i działania.
Plusem tej pracy było również podjęcie istotnego tematu, jakim jest dbałość o zasoby naturalne Ziemi. Autorka wskazuje, że są one nadmiernie eksploatowane przez przemysł odzieżowy i modowy.
Wojciech Grochowski, 9 lat: Technologia przyszłości, Szkoła Podstawowa w Podbieli
Tytuł-hasło przewodnie tej pracy, umieszczone na stronie tytułowej: „Nie mogę ogarnąć tego świata. Ratunku” – budzi prawdziwy niepokój, wręcz grozę. Autor patrzy na ludzkość z punktu widzenia mieszkańców innej planety. Stawia dramatyczne pytania: „Jak zrozumieć tych ludzi?”. A jednak pojawia się nadzieja na porozumienie międzygalaktyczne, na wypracowanie wspólnego, opartego na podobnych wartościach kontraktu o współpracy. W tym kontekście niezwykle optymistycznie i wyciszająco brzmi jedna z końcowych wypowiedzi Przybysza z innej galaktyki: „Ja tu zostaję!”.
Praca Wojciecha Grochowskiego jest spójną, wciągającą wizualną opowieścią, której każde „okienko” zaskakuje i zaciekawia. Rozbudowana, ale konsekwentna w formie urzeka szczerością wyrazu i bardzo widocznym zaangażowaniem autora. Komiks ten jest bardzo bogaty plastycznie i wciągający poprzez zastosowanie różnorodnych, skomplikowanych graficznie detali.
Grupa wiekowa 13-14 lat
I nagroda
Weronika Salwa, 13 lat, Szkoła Podstawowa nr 4 w Pruszkowie
Autorka podejmuje bardzo ważny społecznie i ekologicznie problem smogu. By zwrócić uwagę na niewystarczające zainteresowanie tą kwestią, wykorzystuje postać głównego bohatera opowiadania Charlesa Dickensa „Opowieść wigilijna” – literacki symbol skąpstwa i chciwości oraz społecznego wyobcowania. Wykazuje się nie tylko znajomością klasyki literackiej, ale także umiejętnością twórczego przetworzenia literackich tropów dla stworzenia nowatorskich treści zarówno w warstwie tekstowej, jak i w formie (komiks jest częścią przestrzennej pracy plastycznej).
Ebenezera Scrooga w dickensowskim oryginale odwiedza były wspólnik, Jakub Marley, natomiast Autorka weryfikuje system wartości i postawę tego bohatera wobec środowiska poprzez proekologicznie nastawionych mieszkańców innej planety.
Dzięki temu spotkaniu bohater przechodzi metamorfozę i zmienia swoje nastawienie do świata i ludzi. Zaczyna włączać się w działania wspólnotowe na rzecz ochrony środowiska: „Wiem! Stworzę specjalna maszynę, która oczyszcza powietrze” – staje się zaangażowanym obywatelem.
Wyróżnienia w kategorii wiekowej 13-14 lat:
Mateusz Pyrka 13 lat, Kosmiczna Cyberiada Pana Lema, czyli co łączy ziemniaki z kosmosem, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Prażmowie
Jak wykorzystać naturalne zasoby ziemi, jak dbać o ziemię i cały wszechświat. Jka poznawać „te nieskończone przestrzenie” nie zanieczyszczając ich i zachowując dla kolejnych pokoleń. Mateusz Pyrka w swoim komiksie „Kosmiczna Cyberiada Pana Lema, czyli co łączy ziemniaki z kosmosem” proponuje rozwiązania technologiczne, z koniecznym uwzględnieniem również ekologicznych.
Jest to niezwykle ciekawie opracowana, zamknięta w formie zszytej książeczki plastyczna opowieść, w której autor użył wielu materiałów recyklingowych. Taka misterna „robota” znalazła uznanie w oczach jury. Co więcej, w tej pracy widać spontaniczność i radość autora z tworzenia komiksowych obrazków niełatwą techniką kolażu. Bardzo interesujące w pracy jest pokazanie twarzy jednego z bohaterów – domyślam się, że to sam autor.
Michał Kowalski 13 lat, Lustro wszechświata, Szkoła Podstawowa Eduventura w Warszawie
– „Nieźle narozrabialiście” – tymi słowami witają Ziemian mieszkańcy planety, na którą ludzie dolecieli w poszukiwaniu nowych miejsc do zasiedlenia. Ale tym razem, to nie oni będą kolonizować wszechświat, nie oni będą objaśniać „jak żyć”, natomiast dzięki wyrozumiałości mieszkańców kosmosu, dostają narzędzia, aby poprawić jakoś życia na Ziemi.
W pracy Michała Kowalskiego zatytułowanej „Lustro wszechświata” to ludzie stają przed tym tytułowym lustrem, które niemiłosiernie odsłania ich wady, nieprzemyślane czyny, doprowadzające do zniszczenia własnej planety.
Jest to praca bardzo spójna, konsekwentna stylistycznie, przejrzysta w warstwie tekstu i wartości, które niesie.
Grupa wiekowa 15-18 lat
I nagroda – Dmitrj Peretiatko, Kreonia, XLV LO im. Romualda Traugutta w Warszawie
Oniryczna wizja Kreonii, osadzona w nastroju tradycyjnej baśni, gdzie dobro swoją prostą mądrością pokonuje zło i okrucieństwo.
Brak wyróżnień w tej kategorii wiekowej ze względu na brak prac innych uczestników.
Honorowy Patron konkursu, Przewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego Pan Ludwik Rakowski
przeznaczy trzy nagrody dla osób, które zajęły I miejsca w poszczególnych kategoriach wiekowych
Nagrody dodatkowe Przewodniczącej Jury Pani Jadwigi Zakrzewskiej:
Hania Grochowska, Szkoła Podstawowa w Podbieli
Szymon Turos, Zespół Szkolno – Przedszkolny w Prażmowie
Wszyscy uczestnicy konkursu zostaną uhonorowani pamiątkowymi dyplomami oraz wyróżnieniami w postaci książek.
Dziękujemy za udział i bardzo wysoki poziom nadesłanych prac.
Z uwagi na sytuację pandemiczną nagrody i wyróżnienia zostaną wysłane drogą pocztową.
