24 KWIETNIA – 27 LIPCA 2025
Muzeum Literatury ma przyjemność zaprezentować wystawę, która opowiada o nieoczywistych relacjach między książką poetycką a mediami wizualnymi i audiowizualnymi.
Jak piszą kuratorzy: wiersze cechuje pewna uporczywa podwójność. Odnoszą się one do rzeczywistości – zastępczo, za pomocą niematerialnego znaczenia. Lecz mają również własną materialną postać. Zapisane, zyskują kształt. Wydane w formie książkowej zaczynają funkcjonować jako obiekt jak dzieło sztuki.
To nie z myśli robi się wiersze. Robi się je ze słów, przypominał Stéphane Mallarmé. Zdarza się, że w rozmowie o poezji nie radzimy sobie z podwójnością jej artystycznego tworzywa. Tymi samymi słowami prosi się o bułkę w sklepie i buduje obraz poetycki. Wiersz bywa źródłem fizycznie niemal odczuwanej przyjemności. To zmysłowe doświadczenie także bierze się ze słów? Z ich brzmienia? Zapisu? Układu? A może z ich faktury. Kształtu, koloru? Czy słowa mają właściwości podobne innym tworzywom, takim jak farby, tusze, tkaniny, żywice?
Śledząc dynamikę wzajemnego wpływu poezji oraz sztuk wizualnych, wystawa przekierowuje uwagę z samych tekstów na formę wydawnictw. Skupiamy się na publikacjach, których warstwa tekstualna i warstwa wizualna są tak samo ważne, uzupełniają się i wzajemnie oświetlają.
Prezentowane prace były reprodukowane w książkach lub powstawały w związku z tekstami poetyckimi. Czytelniczki i czytelnicy rzadko mieli jednak możliwość zapoznać się z nimi w sposób inny niż zapośredniczony poprzez medium książki. Wystawa przywraca te dzieła do ich naturalnego galeryjnego środowiska, przy czym nie ogranicza się do warstwy formalnej. Opowieść o wizualności książek poetyckich to zarazem opowieść o zmianach, jakie zaszły w Polsce przez ostatnie trzy dekady.
Artystki i Artyści:
Richie Acapulco, Alicja Biała, Bogusław Bachorczyk, Jan Dziaczkowski, Pola Dwurnik, Darek Foks, Jacek Foks, Konrad Góra, Anna Grzelewska, Krzysztof Jaworski, Piotr Janicki, Dominika Kowynia, Zbigniew Libera, Marcin Maciejowski, Krystyna Miłobędzka, Jarosław Modzelewski, Witek Orski, Kira Pietrek, Jerzy Piotrowicz, Andrzej Pilichowski-Ragno, Jacek Podsiadło, Marcin Pryt, 19 Wiosen, Hania Rani, Bianka Rolando, Wilhelm Sasnal, Maciej Sieńczyk, Witold Szalonek, Samuel Szczekacz, Marianna Sztyma, Katarzyna Szweda, Aleksandra Waliszewska, Ola Wasilewska, Wojciech Wilczyk, Grzegorz Wróblewski, Filip Zawada, Honza Zamojski, Xawery Żuławski
Kuratorzy: Natalia Malek, Piotr Policht
Koordynacja: Sonia Jaszczyńska
Współpraca i kwerendy: Bartłomiej Chądzyński, Magdalena Hirsch
Aranżacja wystawy: Bartek Buczek
Oprawa graficzna, folder z wierszami: Zofka Kofta
Opieka konserwatorska: Urszula Więch-Jędras
Montaż: Leonid Butewicz, Krzysztof Czerwiński, Krzysztof Prylewski, Grzegorz Szulc
Redakcja i korekta tekstów: Alicja Szóstka
Przekłady: Natalia Malek
Korekta przekładu: Mark Tardi
Podziękowania zechcą przyjąć: Marcin Sendecki, dr hab. Jarosław Klejnocki
*na plakacie wykorzystano fotografię Jacka Foksa
