25 WRZEŚNIA – 31 GRUDNIA 2024
Muzeum Literatury ma przyjemność zaprezentować pierwszą w Europie monograficzną wystawę amerykańskiej artystki Alexandry Grant, znanej z interdyscyplinarnego zamiłowania do języka, która w swoich pracach plastycznych stara się zwizualizować i ucieleśnić dzieła literackie.
Alexandra Grant urodzona w Fairview Park (Ohio) ukończyła historię sztuki w Swarthmore College (Pensylwania, 1995) oraz studia malarstwa i rysunku w California College of Arts and Crafts (San Francisco, 2000). Mieszka i pracuje w Los Angeles i Berlinie. Jest artystką posługującą się technikami mieszanymi, której twórczość obejmuje malarstwo, grafikę, rzeźbę, fotografię, instalacje i wideo, a także artystyczne publikacje. Jej sztuka odznacza się interdyscyplinarną fascynacją językiem jako obrazem oraz ucieleśnia słowo pisane, co idealnie pasuje do charakteru wystaw w Muzeum Literatury.
Alexandra Grant wystawiała w muzeach i galeriach na całym świecie, a jej prace znajdują się w kolekcjach muzealnych, między innymi w Los Angeles County Museum of Art (LACMA), Museum of Contemporary Art (MOCA) w Los Angeles, Blanton Museum of Art w Austin (Teksas) oraz w kolekcjach prywatnych. Artystka wchodzi w dialog z twórczością pisarzy, poetów, filozofów i lingwistów, w tym Sofoklesa, Konstandinosa Kawafisa, Pabla Nerudy, Vanii Vargas, Wisławy Szymborskiej, Michaela Joyce’a, Hélène Cixous oraz Keanu Reevesa, zyskując miano „radykalnej współpracowniczki”.
Grant traktuje literaturę i czytanie jako katalizator swojej twórczości i intelektualną podstawę całej praktyki artystycznej. Poprzez połączenie koncepcyjnych i intuicyjnych operacji, przekształca wybrane teksty w kompozycje koloru, kształtu i formy, nadając im dzięki temu nowe życie. Sama artystka nazywa siebie „pisarką, która pisze materiałami”. Grant jest także współzałożycielką wydawnictwa X Artists’ Books i prowadzi projekt grantLOVE, który wspiera artystów i edukację artystyczną.
O WYSTAWIE
Wystawa Alexandry Grant wpisuje się także w wystawienniczy cykl, w którym Muzeum prezentuje sylwetki i twórczość niezależnych i nieprzeciętnych kobiet – pisarek, poetek i artystek, które walczyły nie tylko o własne prawo do artystycznej wypowiedzi, ale też o prawa innych kobiet. Bohaterkami naszych wystaw były m.in. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (2006), Gabriela Zapolska i Leonor Fini (2011), Maria Dąbrowska i Zuzanna Ginczanka (2015) oraz Wisława Szymborska (2017). Wystawa Grant jest jednak pierwszą w pełni monograficzną wystawą współczesnej artystki zagranicznej.
Koncepcja ekspozycji Alexandra Grant. Słowo. Obraz. Przestrzeń podkreśla wszechstronność artystki oraz jej fascynacje literackie. W ramach projektu zostaną zaprezentowane jej prace malarskie, rzeźbiarskie, fotograficzne, instalacja wideo i projekty wydawnicze. Najważniejszą częścią wystawy będą prace inspirowane poezją Wisławy Szymborskiej – z cyklu Szepty z 2009 roku – oraz dzieła nowe, przygotowane specjalnie na potrzeby wystawy, jak wielkoformatowa instalacja rzeźbiarska z drutu oraz prace wykonane w technice neonu. Artystka zaprezentuje również cykl prac powstałych we współpracy ze znanym pisarzem hiperfikcji Michaelem Joyce’em, na podstawie jego wiersza Nimbus (2003). Jedną z kluczowych idei ekspozycji jest ukazanie artystycznej relacji Grant z Szymborską oraz Joyce’em. Neony, druciane rzeźby-instalacje oraz malarskie tonda to dzieła site-specific, zaprojektowane specjalnie na wystawę i dostosowane do zabytkowych przestrzeni Muzeum Literatury. Osobnym zagadnieniem, ale związanym z wątkiem literackim, będzie prezentacja działalności wydawnictwa X Artists’ Books, współprowadzonego przez Alexandrę Grant z Keanu Reevesem, oraz części prywatnego archiwum artystki z Los Angeles.
Wystawa Alexandra Grant. Słowo. Obraz. Przestrzeń powstała w ścisłej współpracy z Artystką oraz Ireną Kain, promotorką sztuki polskiej w Szwajcarii i w Niemczech, inicjatorką i współkuratorką ekspozycji. Dr Anna Lipa, kustosz Muzeum Literatury jest kuratorką i autorką strategii wystawienniczej projektu, uwzględniającej także dokumentację samego procesu powstawania i montażu dzieł przez Artystkę. Fotoreportaż z przebiegu instalacji zostanie zamieszczony na naszej stronie internetowej w dniu wernisażu.
Do grona instytucji, które wsparły nasz wielowymiarowy projekt, dołączyły Fundacja Korporacja Ha!art oraz Fundacja Wisławy Szymborskiej, która wyraziła zgodę na włączenie wystawy Alexandry Grant w kalendarz obchodów Roku Wisławy Szymborskiej (2023), ustanowionego przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej, jako projekt ich zamknięcia w 2024 roku.
Wystawie towarzyszy obszerny polsko-angielski katalog oraz bogaty program, na który składają się m.in. działania edukacyjne przeznaczone dla dzieci i młodzieży, spotkania, wykłady i warsztaty poświęcone poezji Wisławy Szymborskiej oraz panel dyskusyjny na temat literatury elektronicznej i pionierskiej roli, jaką odegrał w jej rozwoju Michael Joyce.
ALEXANDRA GRANT. SŁOWO. OBRAZ. PRZESTRZEŃ
Kuratorki wystawy: dr Anna Lipa, Irena Kain
Koordynatorka wystawy: Edyta Kędrek-Motyka
Współpraca przy koordynacji wystawy: Laura Darbutaité
Konsultacje przy koordynacji wystawy: dr Anna Lebensztejn
Opieka konserwatorska: Urszula Więch-Jędras
Redakcja i korekta tekstów na wystawie: Agnieszka Papieska
Koordynacja prac wydawniczych: Alicja Szóstka
Tłumaczenie tekstów na język angielski: Agnieszka Walulik
Projekt plastyczny, oprawa typograficzna i identyfikacja wizualna wystawy: Syfon Studio
Montaż artystyczny: Aleksandra Skorupka
Montaż wystawy: Krzysztof Czerwiński, Krzysztof Prylewski, Leonid Butewicz
Obiekty prezentowane na wystawie:
Dzieła Alexandry Grant – dzięki uprzejmości Artystki i carlier | gebauer, Berlin/Madrid
Książki – dzięki uprzejmości Artystki i X Artists’ Books
Ephemera – dzięki uprzejmości Artystki
Utwory prezentowane na wystawie:
Wiersz Możliwości Wisławy Szymborskiej (z tomu Ludzie na moście, 1986) – Twórczość Wisławy Szymborskiej © Copyright by Fundacja Wisławy Szymborskiej; przekład na język angielski: Stanisław Barańczak, Clare Cavanagh – dzięki uprzejmości HarperCollins Publishers
Wiersz Nimbus Michaela Joce’a – © by Michael Joyce; przekład na język angielski Katarzyna Bazarnik
Film prezentowany na wystawie:
Ruch, 2007, reż. A. Grant, współpraca G. Harrison i D. Rothenberg
Program naukowo-edukacyjny towarzyszący wystawie:
1. „Wokół poezji Wisławy Szymborskiej” – koncepcja: Agnieszka Papieska, współpraca: Alicja Szóstka i Fundacja Wisławy Szymborskiej
2. „Michael Joyce. Pionier hipertekstu” – koncepcja: Maria Śledzianowska, Piotr Prasuła, współpraca: Katarzyna Bazarnik
Wystawa i katalog Alexandra Grant. Słowo. Obraz. Przestrzeń zostały dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Mazowieckiego
Tłumaczenie wernisażu na język PJM:
Pani Weronika Szymańska-Gątarek i Pan Michał Drewek
Partnerzy wystawy:
Fundacja Wisławy Szymborskiej logo Roku Wisławy Szymborskiej
Fundacja Korporacją Ha!art (logo)
Stowarzyszenie Historyków Sztuki
Fukier
Sponsor wernisażu:
Hahnemühle FineArt X Falter
Patroni medialni wystawy:
gazeta.pl
Magazyn SZUM
Niezła Sztuka – niezlasztuka.net
Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie jest finansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Mazowieckiego
