Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Czytając Ukrainę – serii poświęconej współczesnej kulturze i literaturze Ukrainy. Rozmawiać będą Ołena Hałeta i Adam Pomorski. Spotkanie poprowadzi Marcin Gaczkowski.
Spotkanie odbędzie się stacjonarnie w Muzeum Literatury 18 maja (środa) o godz. 19:00 przy Rynku Starego Miasta 20 (wstęp wolny) oraz będzie transmitowane online. Transmisja będzie dostępna na kanałach social media Muzeum Literatury (Facebook, Youtube) oraz na stronie internetowej w oknie poniżej.
Cywilizowany świat wstrzymał oddech. Z nadzieją i trwogą obserwujemy bohaterską walkę o wolność prowadzoną przez ukraińskie społeczeństwo i siły zbrojne.
Wojna to nie najlepszy czas na rozmowy o literaturze. Pamiętajmy jednak, że bój toczy się także w sferze symbolicznej. Agresor usiłuje zetrzeć z powierzchni ziemi ukraińską odrębność przejawiającą się na gruncie języka i kultury. Ukraina zwycięża, również i na tym froncie, ale zerwanie z imperium okazało się bolesnym i krwawym procesem.
Trwająca od 2014 roku wojna z Rosją na zawsze zmieniła Ukrainę i literaturę ukraińską. Skutki inwazji zapoczątkowanej 24 lutego 2022 roku są na razie trudne do przewidzenia, nie tylko dla naszych wschodnich sąsiadów.
Tym razem szczególny akcent zamierzamy położyć na słowie poetyckim. Hryhorij Skoworoda, Taras Szewczenko, Bohdan Ihor Antonycz, Wasyl Stus, Serhij Żadan… Panteon ukraińskiej poezji tworzony jest przez wyraziste, często tragiczne postacie. Ich przekaz ma wielkie znaczenie również dziś, kiedy wielu poetów podjęło walkę w obronie ojczyzny. Jakie znaczenie mają postawy twórców w krytycznych momentach dziejowych? Czy wojna to czas pisania czy milczenia? Jaką siłę mają słowa ujęte w wers?
—
Ołena Hałeta – ukraińska literaturoznawczyni i poetka, wykładowczyni Uniwersytetu Lwowskiego. Autorka dwóch tomów poetyckich oraz szeregu prac naukowych poświęconych literaturze ukraińskiej epoki modernizmu i współczesności. W 2015 roku wydała monografię „Wid antołohiji do ontołohiji” (Od antologii do ontologii). Należy do ukraińskiego PEN Clubu.
Adam Pomorski – socjolog, doktor nauk humanistycznych, eseista, krytyk literacki, tłumacz literatury pięknej z wielu języków, w tym ukraińskiego, angielskiego, białoruskiego, niemieckiego i rosyjskiego. Przełożył na język polski m.in. wiersze Bohdana Ihora Antonycza, Wasyla Stusa, Serhija Żadana, a także utwory poetyckie i prozatorskie wielu innych autorów – m.in. Anny Achamtowej, Andreja Chadanowicza, Fiodora Dostojewskiego, Johanna Wolfganga Goethego, Rainera Marii Rilkego, Siergieja Jesienina czy Andrieja Płatonowa. Jego pracy translatorskie były wielokrotnie wyróżniane, m.in. nagrodą „Literatury na Świecie” (1983, 1985, 2008). Jest autorem szeregu prac literaturoznawczych oraz tomu poetyckiego „Sąd kapturowy” (1983). W latach 2010–2020 był prezesem Polskiego PEN Clubu.
Marcin Gaczkowski – literaturoznawca, historyk, tłumacz literatury ukraińskiej. Przełożył na język polski m.in. tom wierszy wybranych Wasyla Stusa Wesoły cmentarz oraz książki poetyckie Myrosława Łajuka i Jurija Zawadskiego, a także powieści – Tamary Dudy, Petra Jacenki, Wołodymyra Rafiejenki – poświęcone wojnie na ukraińskim Donbasie.