24 lipca (czwartek) o 19:00 zapraszamy na specjalne oprowadzanie po wystawie „Nowe wyrazy. Konteksty wizualne współczesnych książek poetyckich”. Po wystawie oprowadzi Pola Dwurnik.
Pola Dwurnik (1979) – artystka wizualna, malarka, autorka, wydawczyni i redaktorka książek artystycznych. Główne obszary jej działalności artystycznej to malarstwo olejne, rysunek i kolaż. Jej prace często są wybierane przez wydawców do książek poetyckich, zostały opublikowane m.in. „Solistkach. Antologii poezji kobiet” (1989–2009) pod redakcją Marii Cyranowicz, Joanny Mueller i Justyny Bargielskiej, zbiorze wierszy Tomasza Majerana „Koty. Podręcznik użytkownika” (2017) oraz „Raju utraconego” Johna Miltona w przekładzie Jarka Zawadzkiego (2024).
Obrazy i rysunki Poli Dwurnik były pokazywane na wystawach zbiorowych i solowych m.in. w Harkawik Gallery w Nowym Jorku, Daniel Benjamin Gallery w Londynie, Kunsthaus Baselland w Bazylei, Galerie Ausstellungsraum Klingental w Bazylei, HAU2 w Berlinie, Narodowym Muzeum Sztuki XXI wieku MAXXI w Rzymie, Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie, Muzeum Warszawy, CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Trafostacji Sztuki w Szczecinie, Galeriach BWA w Tarnowie, Kaliszu, Jeleniej Górze, Zielonej Górze i Nowym Sączu, Galerii Arsenał w Białymstoku i wielu innych. Jej prace znajdują się w publicznych kolekcjach The Bunker Artspace w West Palm Beach, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Muzeum Współczesnego Wrocław, POLIN w Warszawie, Muzeum Warszawy, Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej, MCSW Elektrownia w Radomiu, Pałacu Schoena w Sosnowcu, Krupa Art Foundation we Wrocławiu, Fabryki Norblina w Warszawie oraz w kolekcjach prywatnych na całym świecie.
Oprowadzanie jest częścią wakacyjnego cyklu wydarzeń towarzyszących.
W czerwcu i lipcu spotykamy się z autorkami i autorami prezentowanych na wystawie prac, żeby opowiedzieli o swojej praktyce artystycznej, odkryciach lekturowych i wizualnych, własnych zmaganiach z materialnością poezji oraz sztuki.
Każde z oprowadzań w sposób szczególny uwzględni wybrane medium: fotografię, dźwięk/śpiew, film oraz poezję. Oprowadzają m.in.: Bianka Rolando, Witek Orski, Agnieszka Wolny-Hamkało i Halszka Sokołowska, Krzysztof Jaworski, Rafał Wawrzyńczyk, Pola Dwurnik.
O wystawie (fragment tekstu kuratorskiego):
Wiersze cechuje pewna uporczywa podwójność. Odnoszą się one do rzeczywistości – zastępczo, za pomocą niematerialnego znaczenia. Lecz mają również własną materialną postać. Zapisane, zyskują kształt. Wydane w formie książkowej zaczynają funkcjonować jako obiekt jak dzieło sztuki.
„To nie z myśli robi się wiersze. Robi się je ze słów”, przypominał Stéphane Mallarmé. Zdarza się, że w rozmowie o poezji nie radzimy sobie z podwójnością jej artystycznego tworzywa. Tymi samymi słowami prosi się o bułkę w sklepie i buduje obraz poetycki. Wiersz bywa jednak źródłem fizycznie niemal odczuwanej przyjemności. To zmysłowe doświadczenie także bierze się ze słów? Z ich brzmienia? Zapisu? Układu? A może z ich faktury. Kształtu, koloru? Czy słowa mają właściwości podobne innym tworzywom, takim jak farby, tusze, tkaniny, żywice?
Śledząc dynamikę wzajemnego wpływu poezji oraz sztuk wizualnych, nasza wystawa przekierowuje uwagę z samych tekstów na formę wydawnictw. Skupiamy się na publikacjach, których warstwa tekstualna i warstwa wizualna są tak samo ważne, uzupełniają się i wzajemnie oświetlają.
Prezentowane prace były reprodukowane w książkach lub powstawały w związku z tekstami poetyckimi. Czytelniczki i czytelnicy rzadko mieli jednak możliwość zapoznać się z nimi w sposób inny niż zapośredniczony poprzez medium książki. Wystawa przywraca te dzieła do ich naturalnego galeryjnego środowiska, przy czym nie ogranicza się do warstwy formalnej. Opowieść o wizualności książek poetyckich to zarazem opowieść o zmianach, jakie zaszły w Polsce przez ostatnie trzy dekady.
Natalia Malek, Piotr Policht
Artystki i Artyści:
Richie Acapulco, Alicja Biała, Bogusław Bachorczyk, Jan Dziaczkowski, Pola Dwurnik, Darek Foks, Jacek Foks, Konrad Góra, Anna Grzelewska, Krzysztof Jaworski, Piotr Janicki, Dominika Kowynia, Zbigniew Libera, Marcin Maciejowski, Krystyna Miłobędzka, Jarosław Modzelewski, Witek Orski, Kira Pietrek, Jerzy Piotrowicz, Andrzej Pilichowski-Ragno, Jacek Podsiadło, Marcin Pryt, 19 Wiosen, Hania Rani, Bianka Rolando, Wilhelm Sasnal, Maciej Sieńczyk, Witold Szalonek, Samuel Szczekacz, Marianna Sztyma, Katarzyna Szweda, Aleksandra Waliszewska, Ola Wasilewska, Wojciech Wilczyk, Grzegorz Wróblewski, Filip Zawada, Honza Zamojski, Xawery Żuławski
