Zapraszamy na specjalne oprowadzanie po wystawie Nowe wyrazy. Konteksty wizualne współczesnych książek poetyckich.
8.06.2025 (niedziela) o godz. 15.00 oprowadza Witek Orski.
Witek Orski – artysta wizualny, fotograf i kurator. Autor zdjęć, instalacji i obiektów. W swojej twórczości wykorzystuje sztukę jako narzędzie badawcze. Interesują go społeczne i polityczne funkcje fotografii oraz jej status w kulturze wizualnej. W ostatnich latach jego praktyka artystyczna koncentruje się na wątkach melancholii oraz badaniach postkolonialnych. Wystawa jako medium jest dla niego ważnym środkiem wyrazu – często układa cykle prac w złożone eseje wizualne.
Witek Orski jest absolwentem Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskał doktorat w dziedzinie sztuki na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Jest adiunktem w Szkole Filmowej w Łodzi.
Na wystawie Nowe wyrazy. Konteksty wizualne współczesnych książek poetyckich kuratorowanej przez Natalię Malek i Piotra Polichta w Muzeum Literatury prezentowana jest jego fotografia „Ziemski rum” (2025), inspirowana wierszem Marcina Sendeckiego oraz fotografiami Elżbiety Lempp.
Oprowadzanie jest częścią specjalnego wakacyjnego cyklu wydarzeń towarzyszących.
W czerwcu i lipcu spotykamy się z autorkami i autorami prezentowanych na wystawie prac, żeby opowiedzieli o swojej praktyce artystycznej, odkryciach lekturowych i wizualnych, własnych zmaganiach z materialnością poezji oraz sztuki.
Każde z oprowadzań w sposób szczególny uwzględni wybrane medium: fotografię, dźwięk/śpiew, film oraz poezję. Oprowadzają: Bianka Rolando, Natalia Malek, Witek Orski, Agnieszka Wolny-Hamkało i Halszka Sokołowska oraz Darek Foks.
O wystawie
(tekst kuratorski):
Wiersze cechuje pewna uporczywa podwójność. Odnoszą się one do rzeczywistości – zastępczo, za pomocą niematerialnego znaczenia. Lecz mają również własną materialną postać. Zapisane, zyskują kształt. Wydane w formie książkowej zaczynają funkcjonować jako obiekt jak dzieło sztuki.
To nie z myśli robi się wiersze. Robi się je ze słów, przypominał Stéphane Mallarmé. Zdarza się, że w rozmowie o poezji nie radzimy sobie z podwójnością jej artystycznego tworzywa. Tymi samymi słowami prosi się o bułkę w sklepie i buduje obraz poetycki. Wiersz bywa jednak źródłem fizycznie niemal odczuwanej przyjemności. To zmysłowe doświadczenie także bierze się ze słów? Z ich brzmienia? Zapisu? Układu? A może z ich faktury. Kształtu, koloru? Czy słowa mają właściwości podobne innym tworzywom, takim jak farby, tusze, tkaniny, żywice?
Śledząc dynamikę wzajemnego wpływu poezji oraz sztuk wizualnych, nasza wystawa przekierowuje uwagę z samych tekstów na formę wydawnictw. Skupiamy się na publikacjach, których warstwa tekstualna i warstwa wizualna są tak samo ważne, uzupełniają się i wzajemnie oświetlają.
Prezentowane prace były reprodukowane w książkach lub powstawały w związku z tekstami
poetyckimi. Czytelniczki i czytelnicy rzadko mieli jednak możliwość zapoznać się z nimi w sposób inny niż zapośredniczony poprzez medium książki. Wystawa przywraca te dzieła do ich naturalnego galeryjnego środowiska, przy czym nie ogranicza się do warstwy formalnej. Opowieść o wizualności książek poetyckich to zarazem opowieść o zmianach, jakie zaszły w Polsce przez ostatnie trzy dekady.
Natalia Malek, Piotr Policht
